Sau đại dịch Covid 19, Việt Nam đã tận dụng tối đa tiềm năng về mọi mặt để phát triển và lấy đà tăng trưởng trong xuất khẩu hàng hóa.
Nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam đã ghi dấu ấn khi liên tục giữ vị trí nhóm đầu trong kim ngạch xuất khẩu của thế giới. Nhiều yếu tố làm nên thành công, đưa Việt Nam vào trong nhóm 23 nước có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất thế giới.
Với sự đổi mới, chủ động trong thị trường quốc tế, Việt Nam đã gặp hái được nhiều thành tựu trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023. Sau đây là những sản phẩm xuất khẩu chủ lực, đóng góp không nhỏ cho sự phát triển kinh tế chung của cả nước.
1. Điện thoại và linh kiện
Điện thoại và linh kiện là mặt hàng nhiều năm liền đứng đầu trong danh sách các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam. Tốc độ tăng trưởng rất ổn định, ngay cả có những khó khăn từ dịch Covid 19. Kim ngạch xuất khẩu trong năm 2022 đạt 59,29 tỷ USD (tăng 3,1% so với năm 2021).
Việt Nam đã trở thành trung tâm sản xuất điện thoại và linh kiện hàng đầu trên thế giới. Các công ty điện tử lớn như Samsung, Apple, LG, và Nokia đều có nhà máy sản xuất tại Việt Nam.
2. Điện tử, máy tính và linh kiện
Kim ngạch xuất khẩu điện tử, máy tính và linh kiện năm 2022 là 55, 24 tỷ USD. Tăng trưởng 8,7 % so với năm 2021. Đây cũng là mặt hàng nhiều năm đứng đầu và chiếm tỷ trọng cao trong tổng kim ngạch xuất khẩu.
Các sản phẩm điện tử và máy tính phổ biến như máy tính xách tay, máy tính để bàn, máy tính bảng, máy ảnh kỹ thuật số, thiết bị lưu trữ… Thị trường xuất khẩu chính bao gồm Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, Hồng Kông, Hàn Quốc, Asean… Với nhiều công tư điện tử lớn đầu tư tại Việt nam như Samsung, LG, Foxconn, LG Display Hải Phòng,… Cùng với đó là lao động giá rẻ, nguồn nhân lực trình độ cao và chính sách hỗ trợ thu hút đầu tư nước ngoài. Đây sẽ là những điều kiện thuận lợi để mặt hàng này tiếp tục tăng trưởng hơn nữa trong thời gian sắp tới.
3. Máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác
Trong năm 2022, mặt hàng máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác có kim ngạch xuất khẩu đạt 45,72%, tăng 19,3% so với năm 2021. Đây là mặt hàng được dự đoán sẽ trở thành mặt hàng chủ lực của Việt Nam. Trong một vài năm trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của nhóm hàng này vượt bậc. Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu đạt 38,35 tỷ USD, đã tăng 41% so với năm 2020.
Sáu nhóm hàng hơn 1 tỷ USD sang Mỹ, máy móc phụ tùng dẫn đầu
4. Hàng dệt, may
Năm 2022, kim ngạch xuất khẩu của ngành hàng dệt may đạt 37,5%, tăng 14,5% so với năm 2021. Những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là sản phẩm dệt may truyền thống, vải, phụ kiện dệt may. Bên cạnh đó còn có những hàng may mặc thông thường khác như áo len, đồ lót, đồ bảo hộ…
Với tốc độ tăng trưởng ổn định và tập trung phát triển các lợi thế cạnh tranh, nhóm hàng này dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tương lai.
Về thị trường, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc đang là 3 thị trường có kim ngạch nhập khẩu lớn hàng dệt may Việt Nam.
5. Giày dép
Nhóm hàng giày dép là một trong các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong năm 2022, tăng trưởng 34,8% so với năm gần nhất. Với tổng kim ngạch đạt 23,93 tỷ USD.
Thị trường xuất khẩu giày dép của Việt Nam rộng lớn, lên đến hơn 150 quốc gia. Thị trường chiếm tỷ trọng cao bao gồm Trung Quốc, Nhật bản, Mỹ, EU và Anh. Đầu năm 2023 kim ngạch xuất khẩu giày dép đạt trên 2,76 tỷ USD
6. Gỗ và sản phẩm gỗ
Trong nhiều năm trở lại đây, đặc biệt là năm 2021 và 2022, nhóm hàng gỗ và sản phẩm gỗ có tỷ lệ xuất khẩu tăng trưởng ổn định, mang về doanh thu lớn cho nhiều doanh nghiệp, góp phần tích cực vào tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu.
Kim ngạch xuất khẩu năm 2022 đạt 15,86%, tăng 7,2% so với năm 2021. Với con số này, nhóm hàng gỗ và sản phẩm gỗ 2 năm liên tiếp đứng thứ 6 trong bảng xếp hạng các mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD của Việt Nam.
7. Phương tiện vận tải và phụ tùng
Phương tiện vận tải và phụ tùng đạt tổng kim ngạch xuất khẩu 12,06 tỷ USD vào năm 2022, tăng 13,6% so với năm 2021.
Việt Nam xuất khẩu phương tiện vận tải sang nhiều thị trường trên toàn cầu. Các sản phẩm xuất khẩu bao gồm xe máy, ô tô, xe tải và các phương tiện chở hàng khác. Các thị trường chính cho xuất khẩu phương tiện vận tải của Việt Nam bao gồm các nước trong khu vực ASEAN, Trung Quốc, Mỹ.
8. Thuỷ sản
Thuỷ sản các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu là 10,93%, tăng 23,1% so với năm 2021. Đây được đánh giá là tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ và dần ổn định trở lại sau dịch Covid-19.
Về thị trường xuất khẩu, top 6 thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam gồm Nhật Bản, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), Mỹ, Hàn Quốc, Australia, Anh. Trong đó, Nhật Bản là thị trường thay thế Mỹ trở thành thị trường số 1 với kim ngạch xuất khẩu.
9. Rau quả
Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt tới 2,75 tỷ USD, bằng 81,8% của cả năm 2022. Hiện thị trường Trung Quốc chiếm tới 95% giá trị xuất khẩu của sầu riêng Việt Nam. Đây là kết quả rất tích cực từ việc Việt Nam chính thức ký Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc vào tháng 7/2022.
10. Cafe
Năm 2022 là một năm rất thành công đối với hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Nam. Theo thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, Việt Nam đã xuất khẩu được 1,78 triệu tấn cà phê trong năm vừa qua với tổng kim ngạch đạt trên 4,06 tỷ USD, là mức cao nhất trong hơn 1 thập kỷ trở lại đây.
Thành công này đến từ việc đẩy mạnh xuất khẩu, khi giá cà phê trên thị trường đạt mức cao nhất kể từ năm 2011, kết hợp với việc Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất 7 lần liên tiếp khiến tỉ giá USD/VND tăng mạnh đột biến.
