Việt Nam đang bước vào một giai đoạn quan trọng của sự phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường với nỗ lực chuyển dịch năng lượng hướng tới nền kinh tế xanh. Trong bối cảnh toàn cầu hướng tới giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, Việt Nam không chỉ nhận thức sâu sắc về những thách thức môi trường mà còn đưa ra các cam kết và hành động cụ thể để thúc đẩy phát triển bền vững.
Tình hình hiện tại của năng lượng tại Việt Nam
Việt Nam, như một quốc gia đang phát triển nhanh chóng về kinh tế và dân số, đang đối mặt với nhu cầu tăng trưởng năng lượng cao. Tính đến năm 2024, nhu cầu năng lượng tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng khoảng 10-11% mỗi năm. Hiện nay, năng lượng hóa thạch vẫn chiếm ưu thế trong nguồn cung cấp năng lượng của đất nước này, đặc biệt là than và dầu mỏ, chiếm khoảng 33% và 43% tổng sản lượng điện năng lượng lượng sản xuất điện.
Việt Nam đã đặt mục tiêu đạt 15-20% sản lượng điện từ các nguồn năng lượng tái tạo vào năm 2030 và 25-30% vào năm 2045. Việt Nam đang thu hút đầu tư vào công nghiệp năng lượng sạch, bao gồm cả phát triển và sản xuất công nghệ năng lượng tái tạo và thiết bị hiệu suất cao.
Để hỗ trợ việc tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo và nâng cao hiệu quả vận hành, Việt Nam đang đầu tư mạnh vào xây dựng và nâng cấp hạ tầng điện lưới quốc gia. Chính phủ Việt Nam đang thúc đẩy các chính sách hỗ trợ như thuế giảm, khuyến khích đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo và sử dụng năng lượng hiệu quả.
Chính sách và nỗ lực chuyển đổi sang năng lượng sạch
Tuy nhiên, nhận thấy những tác động tiêu cực của các nguồn năng lượng truyền thống đối với môi trường và sức khỏe con người, Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách và nỗ lực nhằm chuyển dịch sang sử dụng năng lượng tái tạo và sạch hơn. Một số biện pháp cụ thể bao gồm:
Chiến lược Quốc gia về Chuyển đổi Năng lượng và Sử dụng hiệu quả Năng lượng (2019): Đề ra mục tiêu tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo và cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng trong toàn bộ hệ thống kinh tế quốc gia.
Chương trình hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo: Bao gồm các chính sách khuyến khích đầu tư vào điện mặt trời, gió và các nguồn năng lượng tái tạo khác, đặc biệt là thông qua hệ thống các cơ chế khuyến khích như mua lại điện tái tạo (FIT) và các khoản hỗ trợ tài chính.
Đẩy mạnh phát triển điện gió và điện mặt trời: Việt Nam đã có nhiều dự án điện gió và điện mặt trời lớn được triển khai và đưa vào hoạt động, giúp nâng cao tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo trong cấu trúc sản xuất điện quốc gia.
Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo (bao gồm điện gió, điện mặt trời, thủy điện và sinh khối) đã từng bước tăng lên, chiếm khoảng 15% tổng sản lượng điện năng lượng lượng sản xuất điện vào năm 2023.
Việt Nam đã đặt mục tiêu đạt 20-25% tổng sản lượng điện từ nguồn năng lượng tái tạo vào năm 2030 và 30-35% vào năm 2045.
Chuyển dịch sang năng lượng sạch và tái tạo không chỉ giúp giảm thiểu lượng khí thải CO2 mà còn giảm chi phí năng lượng dài hạn, đảm bảo an ninh năng lượng và giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu.
Việt Nam đang đứng trước cơ hội và thách thức lớn trong việc chuyển đổi năng lượng để xây dựng một nền kinh tế xanh, bền vững. Sự đầu tư và cam kết mạnh mẽ vào năng lượng tái tạo và sạch sẽ sẽ giúp đất nước này tiến bộ hơn trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.
